Η Άσκηση ως Φάρμακο και η Συνταγογράφησή της

Από την Πελαγία Χριστοφορίδου

“Η άσκηση είναι φάρμακο.”

Όλο και περισσότερες μελέτες στον τομέα της υγείας συμφωνούν ότι η άσκηση είναι τόσο αποτελεσματική στις χρόνιες παθήσεις ώστε πρέπει να αντιμετωπίζεται ως φάρμακο. Ως φάρμακο λοιπόν πρέπει και να συνταγογραφείται, αφού δεν αρκεί να πούμε απλά σε κάποιον “Πρέπει να ασκείσαι περισσότερο”.

Δεδομένα για την άσκηση στις χρόνιες νόσους

Παγκοσμίως εκτιμάται ότι η έλλειψη τακτικής άσκησης είναι ο βασικότερος παράγοντας θνητότητας, ξεπερνώντας το κάπνισμα και την υπέρταση. Συνδέεται με το 6% των περιπτώσεων στεφανιαίας νόσου, 7% των περιπτώσεων διαβήτη τύπου ΙΙ, 10% των περιπτώσεων καρκίνου του στήθους και του παχέος εντέρου.

Στην Ελλάδα μόνο το 3% του πληθυσμού κάνει  τακτική άσκηση!

Από απαντήσεις ελλήνων πολιτών το 67% δεν έχουν κάνει άσκηση ή παίξει σε κάποια αθλοπαιδιά  ποτέ (special Eurobarometer,2017). Αυτό δεν αποτελεί ευθύνη μόνο του ίδιου του ατόμου. Όλοι όσοι εργαζόμαστε στον τομέα της υγείας, του αθλητισμού αλλά και της εκπαίδευσης θα έπρεπε από πολύ νωρίς να φέρνουμε το παιδί σε επαφή με την άσκηση. Γι’ αυτό και σιγά σιγα δημιουργείται η ιδέα του να αντιμετωπίζουμε την άσκησηως φάρμακο και όχι μόνο ως χόμπι για τον ελεύθερο χρόνο μας.

Πως λειτουργεί η πρόταση της συνταγογράφησης της άσκησης;

Ας πάρουμε για παράδειγμα ένα άτομο που εργάζεται και έχει ένα χρόνιο πρόβλημα υγείας και θέλει να βελτιώσει την υγεία του, όμως κάθε φορά που το προσπαθεί παρουσιάζεται ένα πρόβλημα.

Αν παρείχαμε στο άτομο αυτό ένα σύστημα υποστήριξης που θα έκανε τη σωματική άσκηση τακτική δραστηριότητα σαν να έπαιρνε φάρμακο τι θα συνέβαινε; Πιθανότατα το άτομο αυτό θα είχε πιο σαφείς οδηγίες για το τι πρέπει να κάνει και όχι ένα αόριστο πλάνο. Θα του παρέχονταν ένα ισχυρότερο σύστημα υποστήριξης με συνεργασία πολλών διαφορετικών επιστημόνων. Και εντέλει θα είχε τα εργαλεία για να αλλάξει τον τρόπο ζωης του.

Στο αρχικό στάδιο είναι απαραίτητο ο γιατρός να κάνει την αρχική εκτίμηση και να συνταγογραφήσει τις απαραίτητες εξετάσεις. ‘Υστερα χρησιμοποιώντας ένα εξατομικευμένο πλάνο στηριγμένο στις ανάγκες του ασθενούς συνταγογραφεί την άσκηση και παραπέμπει το άτομο σε έναν πιστοποιημένο και κατάλληλα καταρτισμένο επαγγελματία της άσκησης. 

Ο επαγγελματίας συνεργάζεται με το άτομο παρέχοντας του ένα κατάλληλα δομημένο πρόγραμμα άσκησης και το κίνητρο που χρειάζεται για να πετύχει τους ατομικούς στόχους για την υγεία του. Στις επόμενες επισκέψεις του ατόμου στον γιατρό επανελέγχεται και παρακολουθείται η πρόοδος του χρόνιου νοσήματος. Το άτομο είναι πιο υγιές και υπάρχει ένας διαρκής θετικός αντίκτυπος στην ποιότητα της ζωής του.

Σύμφωνα με το American college of sports medicine ιδέα της συνταγογράφησης της άσκησης μπορεί να βοηθήσει εκατομμύρια ανθρώπους με χρόνια νοσήματα, τα οποία αποτελούν μια επιδημία που απορροφά το 86% των δαπανών υγειονομικής περίθαλψης.

Εξάλλου όπως είναι γνωστό από τα αρχαία κείμενα του Ιπποκράτη

“Αν μπορούσαμε να δώσουμε σε κάθε άτομο την σωστή δόση άσκησης και διατροφής-ούτε πολύ λιγότερη, ούτε πολύ περισσότερη- τότε θα είχαμε βρει τον ασφαλέστερο δρόμο για την υγεία.”