Ο διαβήτης (ή κοινώς υψηλό ζάχαρο) προκύπτει όταν το σώμα μας δυσκολεύεται να διαχειριστεί τη γλυκόζη που λαμβάνει από τα φαγητά για την παραγωγή ενέργειας. Αυτή συσσωρεύεται στον οργανισμό προκαλώντας είτε άμεσες επιπλοκές είτε μακροπρόθεσμες βλάβες. Οι χρόνιες επιπλοκές του διαβήτη μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές αναπηρίες στον άνθρωπο όπως νεφρική ανεπάρκεια, τύφλωση, εμφράγματα, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια έως και ακρωτηριασμούς.
Πολύ υψηλό «ζάχαρο» στο αίμα όμως μπορεί να προκαλέσει και άμεσα συμπτώματα όπως:
Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι περίπου το 7% πάσχει από διαβήτη και η συχνότητα παρουσιάζει συνεχώς αύξηση. Επίσης υπολογίζεται ότι για κάθε άτομο με γνωστό διαβήτη υπάρχει και ένα άτομο με μη-διαγνωσμένο διαβήτη.
Όταν τρώμε το σώμα μας διασπά τους υδατάνθρακες σε ένα από σάκχαρο που λέγεται γλυκόζη. Επίσης παράγει και μία ορμόνη που λέγεται ινσουλίνη που δίνει στο σήμα στα κύτταρα να απορροφήσουν την γλυκόζη από το αίμα. Ο διαβήτης τύπου 1 προκύπτει όταν το σώμα δε φτιάχνει αρκετή ινσουλίνη ή σταματά τελείως η παραγωγή της. Αντίθετα στο διαβήτη τύπου 2 τα κύτταρα σταματούν να ανταποκρίνονται στην ινσουλίνη που παράγει το σώμα μας. Σε κάθε περίπτωση αφού η γλυκόζη δεν μπορεί να μπει να μπει στα κύτταρα συσσωρεύεται στο αίμα.
Ο τύπου 1 διαβήτης συνήθως ξεκινά απότομα και πλήττει κυρίως παιδιά και εφήβους, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και αργότερα. Είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα και συμβαίνει επειδή το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού επιτίθεται και καταστρέφει τα κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη. Δεν μπορεί να θεραπευθεί αλλά μπορεί να αντιμετωπισθεί πολύ αποτελεσματικά με ινσουλίνη πριν το φαγητό.
Ο τύπου 2 διαβήτης θέλει μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για να αναπτυχθεί και μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Συνήθως σχετίζεται με το να είναι κάποιος παχύσαρκος ή υπέρβαρος και με καθιστική ζωή. Η θεραπεία του χρειάζεται αλλαγή τρόπου ζωής, άσκηση, υγιεινή διατροφή και φαρμακευτική αγωγή.
Άλλοι τύποι διαβήτη είναι ο διαβήτης σχετιζόμενος με γενετικές διαταραχές, με ενδοκρινοπάθειες ή με φάρμακα και ο διαβήτης κύησης.
Για όλα τα παραπάνω είναι σώφρον, όχι μόνο να γνωρίζουμε ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές για το σάκχαρο στο αίμα, ανάλογα με την ηλικία μας, αλλά και να φροντίζουμε να παίρνουμε τακτικές μετρήσεις (τα άτομα με διαβήτη μπορεί να το κάνουν και πολλές φορές μέσα στην ημέρα, αλλά όλοι οι υπόλοιποι πρέπει να το κάνουν με τακτικές εξετάσεις αίματος).
Σημειώσεις:
Οδηγίες για το κοινό από την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία (ΕΔΕ).